براي كاشت هسته مركبات مختلف ابتدا بايد هسته ها را حدود سه تا شش هفته در يك سيني يا گلدان مناسب بكاريد، تا جوانه بزنند، و سپس به گلدان اصلي منتقل كنيد. رشد و پرورش صحيح مركبات به عوامل مختلفي بستگي دارد.
كاشت هسته مركبات مختلف بايد در خاك پرليتي كه داراي كود گياهي هستند، انجام شود. هسته ي پرتغال، گريپ فروت و ليمو در محل هاي روبازي كه زمستانش حتي كمي سرد مي باشد، مي توانند خوب رشد كنند. با اين كه رشد مركبات در گلدان ها در شمال آسان نيست، ولي اين كار بسيار با ارزش مي باشد. حتي اگر شما هرگز موفق به برداشت يك ميوه نشويد، گياهان مركبات به سادگي براي گل هاي شگفت آور و با شكوه و شاخ و برگ زيبا و براق، ارزش رشد دارند، پس براي رشد گياهان مركبات زرق و برق دار خود، اين مراحل صحيح كه در مجله والي خواهيم گفت، را دنبال كنيد.
بهترين نحوه كاشت هسته مركبات در گلدان
-
با انواع مختلف شروع كنيد.
منبع گياه بالغ يا نيمه بالغ از گلخانه اي مي باشد، كه متخصص مركبات مي باشد. يك گياهي را كه در حال حاضر در گل يا ميوه است، خريداري نكنيد، چون اگر اين كار را انجام دهيد، گياه به محل جديد خود متصل مي شود، احتمالا افت مي كند، و آسيب مي بيند.
-
انتخاب مكان مناسب
مهم ترين اشتباهي كه ممكن است، افراد زماني كه مركبات را در گلدان ها در حال رشد هستند، مرتكب شوند، اين است، كه در زمستان به قدر كافي به آن نور نمي دهند. حتماً يك اتاق بسيار روشن را انتخاب كنيد، و گياه را از درب هايي كه به صورت مرتب باز مي شوند، نگه داريد، و يا از نور در حال رشد استفاده كنيد. همچنين بايد آن را از محل حرارتي دور نگه داريد.
مراحل كاشت هسته مركبات
گام اول: انتخاب نوع ميوه و جدا كردن هسته
- با توجه به نوع ميوه اي كه مي خواهيد آن را پرورش دهيد، مثلاً هسته هاي يك ليمو، پرتقال، نارنگي يا نارنج سالم را جمع آوري كرده، و توجه داشته باشيد، از هسته هايي كه وارد دهان شده اند، استفاده نكنيد، زيرا در اغلب مواقع تماس بزاق دهان با هسته، باعث از بين رفتن قوه ناميه دانه خواهد شد.
- در گام بعدي با يك دستمال تخم مركبات خيس كرده، را خشك و هسته را از گوشت ميوه جدا كنيد، جوري كه به مغز دانه آسيبي نرسد، و درشت ترين آن ها را به مدت 48 ساعت در داخل آب ولرم خيس كنيد.
- حالا تا دو روز صبر كنيد، و بعد از دو روز پوست رويي هسته ها را با احتياط و به كمك دست جدا كرده، و دقت كنيد، تا به بخش نرم و گوشتي هسته آسيبي نرسانيد.
- حالا مي توانيد دانه ي مركبات پوست كنده را داخل آب قرار دهيد، تا خشك نشوند. كندن پوست هسته ي مركبات باعث مي شود تا زودتر به نتيجه برسيد.
گام دوم: انتخاب گلدان مناسب براي كاشت هسته مركبات
انتخاب گلدان مناسب بستگي به نوع ميوه اي كه قصد داريد، آن را بكاريد، دارد. با اين حال عمق گلدان بايد حداقل 10 سانتي متر باشد، و جنس گلدان هم بهتر مي باشد، سراميكي يا سفالي باشد. حتماً دقت داشته باشيد، كه انتهاي گلدان زهكش و سوراخ كافي داشته باشد، كه آب اضافي تخليه شود، در غير اين صورت ريشه گياه به مرور مي پوسد.
گام سوم: انتخاب بستر كاشت مناسب
- بهترين خاك براي كاشت هسته مركبات در باغچه تركيبي از 15% ماسه، 15% برگ جنگلي يا خاك برگ، 25% كود دامي و 45% خاك باغچه است. همچنين مخلوطي از 60% خاك كوكوپيت يا خاك پيت ماس + 30% خاك پرليت و 10% پوكه صنعتي سبك يا سنگ ريزه براي كاشت هسته مركبات در گلدان مناسب است.
- دقت كنيد، اگر قصد كاشت هسته ي مركبات را در داخل منزل داريد، بايد بستر كاشتي كه انتخاب مي كنيد، بي بو و تميز باشد، و اين موضوع مانع استفاده از كود‌هاي حيواني و غير بهداشتي مي شود، اما اگر قصد كاشت هسته مركبات در باغچه را داريد، مي توانيد از تركيب اول كه شامل كود دامي است، استفاده كنيد. در صورت عدم دسترسي به خاك مناسب مي توانيد با مراجعه به يك گلخانه يا مركز باغباني بستر كاشت مناسب را تهيه كنيد.
گام چهارم: كاشت هسته مركبات در گلدان
- اول خاك تهيه شده را در گلدان مي ريزيد، به طوري كه سطح خاك حداقل يك سانتي متر پايين تر از لبه گلدان باشد.
- با توجه به سايز گلدان، يك تا سه هسته را در داخل گلدان در عمق دو سانتي متري بكاريد، و روي آن را به آرامي با لايه نازك خاك بپوشانيد.
- سپس سطح خاك را با اسپري آب به صورت كاملاً مرطوب كنيد. توجه داشته باشيد، آب نبايد طوري ريخته شود، كه بذر‌ها از داخل خاك خارج شوند.
- جهت ايجاد شرايط گلخانه اي و حفظ گرما و رطوبت مورد نياز، روي گلدان را با پلاستيك شفاف بپوشانيد، و چند عدد سوراخ جهت تهويه ي بهتر در سطح پلاستيك ايجاد كنيد.
گام پنجم: نگهداري گياه تا زمان جوانه‌زني
- تا زمان جوانه زني گياه لازم است، سطح بستر كاشت همواره مرطوب و نه خيس باشد. حتماً توجه داشته باشيد، كه كاشت هسته مركبات تا قبل از جوانه زني احتياج به نور مستقيم آفتاب ندارد، و بهتر است، تا زمان جوانه زني دور از نور مستقيم باشد.
- دماي اتاق بايد بين 21 تا 24 درجه سانتي گراد باشد، و مجدداً تاكيد مي كنيم، دقت كنيد، در طول اين مدت زمان خاك گلدان همواره مرطوب و نه خيس و غرقاب باشد.
- هنگامي كه اولين برگ هاي گياه از خاك خارج شدند، پلاستيك را برداريد، و گلدان را به محلي با نور بيشتر منتقل كنيد. بهترين مكان براي قرار دادن گلدان، پنجره‌هاي نورگير جنوبي آپارتمان يا باغچه بالكن مي باشد. در حدود سه تا شش هفته طول مي كشد، تا هسته ي مركبات در شرايط مناسب جوانه بزنند.
گام ششم: شرايط نگهداري نهال مركبات
- درخت مركبات جهت رشد بهينه احتياج به محيطي گرم دارند، و اگر گلدان را در محلي بيرون از اتاق گذاشته ايد، در زمستان حتماً آن را به محيط داخل و البته در فاصله اي دور از بخاري يا شوفاژ انتقال دهيد. بهترين دما براي پرورش مركبات دمايي بين 18 تا 27 درجه ي سانتي گراد مي باشد.
- همان طور كه به شما گفتيم، هسته ي مركبات تا زمان جوانه زني احتياجي به آبياري روزانه دارد، اما بعد از جوانه زدن، آبياري دو تا سه بار در هفته براي گياه كافي مي باشد. از زهكش كف گلدان مطمئن باشيد، و از باقي ماندن آب در زير گلداني و غرقابي شدن خاك گلدان جداً خودداري كنيد.
- پرورش مركبات در گلدان و در محيط آپارتمان باعث مي‌شود به اين گياهان نور كافي نرسد، بنابراين پيشنهاد مي‌كنيم در صورت عدم نور كافي از لامپ‌هاي فلورسنت كمك بگيريد. درختان ليمو، پرتقال، نارنگي و … براي رشد به حداقل ۴ تا ۵ ساعت نور مستقيم خورشيد نياز دارند.
- جهت رشد بهتر درخت خود مي توانيد ماهي يك بار از كود مايع مخصوص مركبات براي تقويت گياه استفاده كنيد. حتماً توجه داشته باشيد، كه رطوبت و آبياري بيش از حد نيز منجر به بعضي بيماري ها در گياه خواهد شد، پس براي اين كه بتوانيد از خواص پرتقال، خواص نارنج و نارنگي دست پروده خودتان بيشترين بهره را ببريد، شرايط نگهداري را طوري مديريت كنيد، تا نياز به سمپاشي به حداقل برسد.
- در اولين مرحله جهت تعوض گلدان زماني كه اين كار را انجام دهيد، كه ارتفاع گياه 15 سانتي متر باشد، و 3 دسته برگ در آورده باشد. براي تعويض گلدان در سال‌هاي بعد، به ته گلدان توجه كنيد. اگر از زير منافذ گلدان ريشه هاي گياه را مشاهده كرديد، زمان آن رسيده كه آن را به ظرف بزرگ تري منتقل كنيد.
گام هفتم: گرده افشاني
درختان مركبات در طبيعت در فصل زمستان شكوفه مي دهند. پس هنگامي كه گياه در داخل آپارتمان نگهداري مي شوند، و هيچ گونه حشره اي جهت گرده افشاني شكوفه ها در دسترس نيست، لازم است، از ابزار گرده افشاني الكتريكي (دستي) جهت انتقال گرده از گل به گل در هر گياه استفاده كنيد. اين گام ضروري اغلب توسط كساني كه به كاشت مركبات در گلدان مي پردازند، ناديده گرفته مي شود.
از زمان كاشت در گلدان تقريبا پنج سال طول مي‌كشد تا گياه شما به ميوه برسد. در اين مدت شما صاحب گلداني زيبا، سرسبز با برگ‌هاي معطر هستيد كه فضاي محل زندگي شما را خوشبو مي‌كند.
سخن آخر
در زمينه ي كاشت هسته مركبات در گلدان حتماً بايد توجه داشته باشيد، كه نمي توانيد از يك گلدان به اندازه يك مزرعه برداشت كنيد، ولي حداقل ميوه هايي داريد، كه در خانه رشد كرده اند، و مي توانيد از خوردن آن ها لذت ببريد، و اگر جزو افرادي هستيد، كه در منزل باغچه داريد، مي توانيد بعد از چند سال، نهال جوان را به باغچه منتقل كرده، و صاحب درخت ميوه بزرگي شويد.
اميدواريم با خواندن اين مطلب بتوانيد كاشت هسته مركبات در منزل را تجربه كنيد.
منبع: مجله والي